Program Naprawczy Szpitala Specjalistycznego w Jaśle na lata 2020-2021 został przyjęty głosami radnych PiS. Radni opozycji zagłosowali przeciw nie dlatego, że są z opozycji. Byliśmy przeciw, bo najważniejsze dla nas jest poprawienie sytuacji szpitala a nie udawanie, że jest tak dobrze skoro jest tak źle.
Moim zdaniem przedłożony przez dyrektora szpitala program naprawczy jest „naprawczym” tylko z nazwy, gdyż podobnie jak to było rok temu, nie wypełnia czy nie posiada podstawowych elementów programu naprawczego. Bazuje na danych historycznych (2016-2018) i „Raporcie o sytuacji ekonomiczno-finansowej Szpitala Specjalistycznego w Jaśle”, a rada powiatu miała omówić i zatwierdzać program na lata 2020-2021. Trudno doszukać się w programie odpowiedzi na pytanie: jakie konkretne działania należy podejmować czy w najbliższym czasie podjąć aby zmniejszyć kolejki oczekujących, zwiększyć ilość świadczeń medycznych, poprawić wyniki ekonomiczne.
Każdy program, niezleżenie czego dotyczy, powinien odnosić się do wcześniejszych ustaleń, decyzji i powinien w swoich założeniach (danych wyjściowych) odnieść się do tych zaleceń, decyzji kierunkowych itp. Ten program jest nieudolną „kalką” wcześniejszego programu i pomimo naszych uwag, nic w tej materii się nie zmienił. Przepraszam, jest jedna istotna zmiana. Ten program w swojej treści i w głównym celu nie kłamie i szczerze przyznaje, że szpital nadal będzie generował straty, ale uwaga!!! poniżej amortyzacji, a po kolejnych inwestycjach i zakupach inwestycyjnych (przy wysokich dotacjach z powiatowego samorządu) wysokość amortyzacji będzie rosła, a więc i strata nie tylko może być ale wręcz będzie wyższa, co udowodnił dyrektor za 2018 rok i konsekwentnie osiągnie za 2019 rok.
O to by program naprawczy spełniał swoje zadanie walczyliśmy od kilku miesięcy, a właściwie to prawie od roku, pokazywaliśmy rażące błędy, wskazywaliśmy nieścisłości, niekonsekwencję, brak rzetelnej analizy i wnioskowaliśmy o materiały uzupełniające. Z uporem maniaków walczyliśmy o przysłowiową lepszą sprawę. Aby rzetelnie i odpowiedzialnie omówić i w konsekwencji zatwierdzić program naprawczy potrzebne są aktualne dane i na ich tle, w tym bazując na przewidywanym wyniku za 2019 rok, w odniesieniu do zatwierdzonego „Programu Naprawczego Szpitala na lata 2019 i 2020” i oceny jego realizacji, można budować właściwe prognozy na lata przyszłe. Tym bardziej, że jeżeli na historycznych wynikach (2015-2017) bazował taki program na lata 2019-2020 i doszło do takich kolosalnych rozbieżności (planowany wynik, a osiągnięty za 2018 rok) to tym bardziej teraz, gdy prognozowany wynik też się rozjeżdża w stosunku do „starego” programu naprawczego. A pytanie: kto ponosi lub poniesie odpowiedzialność za taki brak profesjonalizmu i wprowadzanie radnych i opinii publicznej w błąd? pozostaje bez odpowiedzi.
Dane historyczne, owszem zajmują sporo miejsca w programie, ale dla potrzeb rzetelnej analizy są absolutnie nieprzydatne wręcz wg mojej oceny specjalnie mają rozmydlić czy zaciemnić prawdziwy obraz jasielskiego szpitala. Zresztą w wielu miejscach dyrektor sam to podkreśla wskazując na niepewność danych, ale z drugiej strony bardzo chwali ryczałtowy system finansowania działalności szpitala, Podstawowe Szpitalne Zabezpieczenie (PSZ) i zakwalifikowanie naszego szpitala do II poziomu PSZ.
Nowy system finansowania służby zdrowia (nakłady) wymusiły tak naprawdę strajki rezydentów, a nie inicjatywa rządu czy posłów z opcji rządzącej, więc może teraz z własnej woli Rząd RP lub na wniosek posłów, nie tylko z PiS-u, zmieni tę ustawę i poprawi system finansowania służby zdrowia. A może warto rozważyć sytuację, aby np. przeznaczyć środki, przewidziane na przekop i utrzymanie mierzei, na dofinansowanie służby zdrowia albo przesunąć tę inwestycję do czasu przeznaczania na ochronę zdrowia co najmniej 6% PKB.
W programie zabrakło informacji o ryczałcie, o nowym sposobie finansowanie działalności szpitala czy sieci szpitali. Jakie są dla szpitala minimalne wymogi kadrowo-płacowe, jaka jest szansa na realizację takiego ryczałtu i utrzymania się na II poziomie PSZ! Nie może i nie powinna nas zwieść tylko informacja, że nam się „uda” wypełnić ryczałt. Nam się ma nie udać, ale my musimy wypełnić NFZ-ki ryczałt. Zabrakło dokładnych informacji: jakie są warunki brzegowe aby go zrealizować, gdzie są słabe strony i jakie występują zagrożenia, że te przychody będą czy mogą być niższe, gdy nie wypełnimy wymaganych przez NFZ standardów? Wtedy możemy mieć jeszcze większy kłopot bo zmniejszą się przychody (niezrealizowane świadczenia, niepełne procedury), a koszty stałe działalności szpitala pozostaną na poziomie ryczałtu. A co z kontrolami zewnętrznymi procedur medycznych, czy wszystko jest w porządku, nie ma uchybień, zastrzeżeń itp.? Jak się zmienia otoczenie dotyczące podnoszenia jakości świadczeń, w tym również tych dotyczących ryczałtu, w którym czy w jakim kierunku mają iść zmiany? Czy szpital jest gotowy dostosować się do tych zmian i w jakim terminie albo jakim kosztem?
Jednym z warunków stabilności działalności szpitala jest spłata jego zobowiązań. Szpital stara się pozyskać kredyt na spłatę najpilniejszych zobowiązań, które mogą się przedawnić. W programie temat ten jest przemilczany, co się może wydarzyć, gdy szpital nie uzyska kredytu lub koszty jego pozyskania będą bardzo wysokie. Przy takich założeniach, braku dookreślonych działań zwiększających dochody czy ograniczających (obniżających) koszty zachodzi poważna obawa i groźba utraty płynności finansowej szpitala. Program nie odpowiada na to pytanie i nie wskazuje na konkretne, skuteczne działania, które należy podjąć i w jakim czasie, aby tej płynności nie stracić. Czy jest opracowany plan awaryjny, wręcz naprawczy, który musi zapobiec temu zjawisku? Czy została dokonana analiza kosztochłonności poszczególnych oddziałów i wg jakich kryteriów są ustalane i rozdzielane koszty ogólne na poszczególne rodzaje działalności?
Należy zwrócić uwagę na znaczny wzrost liczby zatrudnionych osób. Ilu mamy lekarzy kontraktowych i jaka jest tendencja? Jeżeli wg dyrektora zachodzi konieczność wypłaty składek ZUS od kontraktów to czy szpital zamierza zmienić strukturę zatrudnienia, jaki jest czasokres kontraktów? Co jest przyczyną małego zainteresowania rezydencją w jasielskim szpitalu (są wolne miejsca), który ma możliwość 12 specjalizacji, a jak wyglądają praktyki studenckie w Szpitalu, czy się odbywają i ilu studentów „przewinęło się” przez nasz szpital w 2018, a ilu w 2019 roku?
Wynagrodzenia i polityka kadrowa, których de facto nie ma, wg mnie to najsłabszy punkt. Niestety nie ma informacji na temat polityki kadrowej i płacowej w szpitalu. Ciągle mamy utyskiwania na wszystkich wkoło, w tym przede wszystkim na Ustawodawcę, a nie na siebie. Żadnych działań nie było i nie widać, aby tę sytuację zmienić. Konieczne są statystyczne dane dotyczące płac, a przede wszystkim wymagania ryczałtowe (kontraktowe). Od 1 stycznia 2020 roku zmieniają się zasady wynagradzania pracowników. Jak jest przygotowany szpital do tych zmian? Jak wygląda strukturą płacowa w szpitalu? (przedziały płacowe). Jakie dodatkowe dochody są przewidywane poza dotacjami z samorządu? Na ile realne są dodatkowe przychody z usług medycznych? Pytania można mnożyć, ale czy kiedykolwiek doczekamy się na odpowiedź? Na pewno to wymaga czasu i zachodziła konieczność przepracowania programu.
Jeszcze raz podkreślam, że o tym wszystkim mówiliśmy rok temu i wskazywaliśmy na te słabe elementy programu, na słabość opracowania i brak zadań do realizacji. Brakuje raportowania o efektach, ryzykach, groźbach realizacyjnych. Niestety nasz głos nie był wzięty pod uwagę i teraz mamy powtórkę z „rozrywki”. To co otrzymaliśmy do „zatwierdzenia”, bo wynik był znany i już przesądzony, to wg mnie była mizerna realizacja wymogu ustawowego, bo nawet termin i organ, któremu taki program się przedstawia nie został dotrzymany. Nawet plan inwestycyjny szpitala na 2019 rok został nieprawdziwie przedstawiony. Powtórzę raz jeszcze, że program naprawczy powinien być kwintesencją naszych wcześniejszych decyzji i zaleceń dla dyrektora a tutaj ani zdania na ten temat. Może tu i teraz warto sobie odpowiedzieć na pytanie: kto w imieniu Zarządu Powiatu w Jaśle i z upoważnienia tego zarządu zajmował się działalnością szpitala, w tym tematem opracowania programu naprawczego po osiągnięciu straty netto za 2018 rok? Kto sprawuje bezpośredni nadzór i jak wygląda kontrola działalności dyrektora szpitala?
I co? Czarno na białym wykazałem, że nie możemy i nie powinniśmy zatwierdzać takiego pseudo-naprawczego programu. Wiele pytań pozostało bez odpowiedzi, wiele wątpliwości nie zostało rozwianych, można by napisać, że prawie wszystkie. A wniosek grupy radnych o jego poprawę i uzupełnienie Przewodniczący Rady po prostu nie poddał pod głosowanie! Dlaczego? Bo jak stwierdził był niewłaściwie kierowany bo do dyrektora! A do kogo miał być kierowany, skoro program naprawczy sporządza i przedkłada radzie dyrektor szpitala?!
I co? Rada Powiatu w Jaśle, większością głosów radnych PiS i zbliżonych do PiS-u, bez zająknięcia zatwierdziła ten dokument, który jest ustawowym gniotem. A możliwe, że w nagrodę za jego sporządzenie, sowicie opłacany dyrektor, już wkrótce, za zgodą Zarządu Powiatu, podniesie swoje kalifikacje na studiach podyplomowych z 50% dofinansowaniem szpitala, który kolejny rok z rzędu generuje straty.
I co? A no nic. Do następnego roku i następnej „powtórki z rozrywki” bo i za 2019 rok szpital uzyska wysoką stratę.
Janusz Przetacznik
Radny Rady Powiatu w Jaśle
artykuł powiązany: Szansa na uratowanie szpitala znowu przepadnie
