czwartek, 28 marca, 2024

W hołdzie zwykłym ludziom – cichym bohaterom

0
W hołdzie zwykłym ludziom – cichym bohaterom
Udostępnij:

Pamięci Eleonory Goleń i innych osób z rejonu jasielskiego, którzy nieśli pomoc Żydom w czasie II wojny światowej przygotowana została uroczystość, podczas której odsłonięto tablicę pamiątkową oraz przeprowadzono konferencję tematyczną poświęconą lokalnym, często zapomnianym bohaterom.

W czasie okupacji hitlerowskiej wielu mieszkańców naszego rejonu poniosło śmierć oraz narażało na nią swoich bliskich, pomagając innym bez względu na wyznanie czy narodowość. Ci zwykli ludzie – cisi bohaterowie do tej pory nie doczekali się godnego upamiętnienia, a o wielu z nich historycy nie posiadają informacji, więc na zawsze pozostaną anonimowi. Przygotowana uroczystość przez Starostwo Powiatowe i Zespół Szkół Usługowych i Spożywczych w Jaśle jest uzupełnieniem tej luki i hołdem dla bohaterów niosących bezinteresowną pomoc.  

Podniosła uroczystość odsłonięcia pamiątkowej tablicy, rozpoczęła się w miejscu, gdzie przed 75 laty, 5 stycznia 1943 r. pani Eleonora Goleń poniosła w okrutny sposób śmierć z rąk gestapowskich oprawców – przed budynkiem obecnego Sądu Rejonowego w Jaśle. W ceremonii uczestniczyli lokalni parlamentarzyści, przedstawiciele władz wojewódzkich, powiatowych i miejskich, przedstawiciele IPN, rodzina Eleonory Goleń oraz dyrektorzy szkół ponadgimnazjalnych wraz z uczniami. Ceremonię prowadził harcmistrz Wiesław Hap, wartę honorową pełnili harcerze z 139. Drużyny Harcerskiej „Lisy” oraz uczniowie z klas mundurowych z Zespołu Szkół Stowarzyszenia Absolwentów Szkół Rolniczych w Trzcinicy. Tę podniosłą chwilę uświetnił występ Chóru „Soli Deo” z I Liceum Ogólnokształcącego w Jaśle. Po poświęceniu tablicy przez księdza dziekana Zbigniewa Irzyka przedstawiciele poszczególnych instytucji i szkół złożyli pod tablicą wiązanki kwiatów oraz zapalono znicz.

W Zespole Szkół Usługowych i Spożywczych w Jaśle, który był współorganizatorem uroczystości przygotowano i przeprowadzono konferencję poświęconą tematyce pomocy Żydom niesionej przez Polaków z rejonu jasielskiego w czasie II wojny światowej. Spotkanie rozpoczęła pani Renata Skórka – Dyrektor Zespołu Szkół Usługowych i Spożywczych, a następnie głos zabrali: pan Adam Pawluś – Starosta Jasielski, pan Bogdan Rzońca – Poseł na sejm RP, pani Maria Kurowska – Wicemarszałek Województwa Podkarpackiego, pan dr Piotr Szopa z Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie. W imieniu wojewody podkarpackiego pani Irena Kozimala – Dyrektor Wydziału Spraw Obywatelskim i Cudzoziemców Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie przeczytała list gratulacyjny dla organizatorów zawierający podziękowanie za cenną inicjatywę zrealizowaną w Jaśle, podejmującą trudny temat dotyczący relacji polsko-żydowskich. Za przygotowanie uroczystości dziękował jej organizatorom również pan Adam Goleń. Wszyscy mówcy podkreślali ważność tego wydarzenia, nie pozwalającego na to, aby bohaterstwo i człowieczeństwo tych ludzi odeszło w zapomnienie.

Jednym z głównych punktów konferencji były przedstawione przez uczniów z poszczególnych szkół ponadgimnazjalnych ciekawe prezentacje multimedialne poświęcone następującym osobom, które w czasie okupacji niemieckiej na terenach jasielszczyzny niosły pomoc Żydom:

– Anna Kopeć z Sowiny – I Liceum Ogólnokształcące w Jaśle i Zespół Szkół Technicznych w Jaśle

– dr Julian Ney i Anna Bogdanowicz – II Liceum Ogólnokształcące w Jaśle

– Jan i Helena Kosiba – Zespół Szkół nr 3 w Jaśle  

– Rodzina Borutów z Huty Polańskiej – Zespół Szkół nr 4 w Jaśle

– Rodzina Twardzickich z Bieździadki – Liceum Ogólnokształcące w Kołaczycach i Zespół Szkół Budowlanych w Jaśle

– Eleonora i Stanisław Goleń – Zespół Szkół Usługowych i Spożywczych w Jaśle.

Spotkanie uświetniła część artystyczna wykonana przez uczniów ZSUiS, dedykowana pamięci tym, dla których heroizm wiązał się z niesieniem pomocy każdemu potrzebującemu oraz prześladowanym Żydom, którzy nie uniknęli tragicznego losu.

Zaproszeni goście mieli okazję zapoznania się wystawą okolicznościową przygotowaną przez uczniów i nauczycieli ZSUiS, poświęconą życiu państwa Eleonory i Stanisława Goleniów oraz innych rodzin ukrywających Żydów. Na wystawie znalazły się również historie jaślan, którzy otrzymali medal – „Sprawiedliwych wśród narodów świata” byli to: dr Julian Ney, Anna Bogdanowicz oraz Bronisława i Józef Wydro. Ekspozycja zawierała liczne fotografie judaików przedstawiające kulturę, religię i życie społeczności żydowskiej w czasach, kiedy zamieszkiwali nasze tereny. Zwiedzający mogli zapoznać się również z licznymi faktami i zdjęciami charakteryzującymi rzeczywistość wojenną w jakiej znaleźli się mieszkańcy Jasła i powiatu jasielskiego.

To międzypokoleniowe spotkanie było zwłaszcza dla jej młodych uczestników wspaniałą lekcją historii, rozbudziło zainteresowanie lokalnymi dziejami z okresu II wojny światowej, natchnęło do refleksji nad wspólnymi relacjami narodu polskiego i żydowskiego. Uświadomiło młodzieży jakimi zasadami kierowali się ludzie zdolni do poświęcenia i odwagi.

Uroczystość była upamiętnieniem aktu heroizmu i poświęcenia się osób z rejonu jasielskiego, którzy żyjąc w traumatycznych, okupacyjnych warunkach zdali egzamin z człowieczeństwa i dali piękne świadectwo bezinteresownej miłości bliźniego.

Społeczność ZSUiS dziękuje wszystkim zaproszonym gościom za udział w wydarzeniu oraz tym osobom i instytucjom, które przyczyniły się do jego realizacji.

ZSUiS

{gallery}galerie/18_rok/cyran_1{/gallery}