Wracamy to tematu opisanego w artykule „Śmieciowa” równość czy nierówność?

Zadaliśmy w nim dużo pytań, cześć z nich adresowanych do władz miasta i urzędników magistratu, część do zarządu Jasielskiej Spółdzielni Mieszkaniowej a także retorycznych, bo właściwie adresowanych do mieszkańców Jasła.

W skrócie:

na osiedlu Kopernika, w okolicy  w okolicy rampy kolejowej i garaży (przejścia przez tory „Pektowin-u w kierunku AS”) postawione są kontenery na odpady komunalne dla okolicznych nieruchomości, są od „zawsze” bo z dala od okien nieruchomości zamieszkałych, dostępny ze wszystkich stron, a ostatnio objęty monitoringiem miejskim.  W odróżnieniu od innych tego typu miejsc na osiedlu, zazwyczaj jest tu – delikatnie mówiąc – nieporządek, miejsce przypomina często „dzikie wysypisko”, szczególnie po weekendzie, gdy służby nie pracują.  Głównymi winowajcami są tu niestety sami mieszkańcy Jasła. I to wcale nie lokatorzy okolicznych bloków, tylko w większości właściciele domów jednorodzinnych, którzy jak kukułki podrzucają swoje śmieci do pojemników na odpady wystawionych dla „blokowiczów”, a niestety coraz częściej obok nich. Nawet nie wysiadają z samochodu, wystarczy, że otworzą drzwi i już prawie niezauważeni przez nikogo mogą pozbyć się  „śmierdzącego jajka”.  Zarząd osiedla od 7 już lat bezskutecznie domaga się by miasto postawiło tam wiatę kontenerową na odpady komunalne. JSM przekonuje, że to nie leży w ich gestii, bo to teren miasta, a nie spółdzielni i to nie ich lokatorzy doprowadzają tego śmierdzącego nierzadko nieładu. Cóż, sprawcy wciąż za nic mają fakt, że to nieuczciwy sposób pozbywania się swoich śmieci, że cierpi wygląd i estetyka tej części miasta.

Tyle tytułem skrótu, szerzej o problemie i skąd – zdaniem zarządu JSM – wynika przeczytać można tutaj:

„Śmieciowa” równość czy nierówność?

Zwróciliśmy się do jasielskiego magistratu z prośbą o komentarz i wyjaśnienia dotyczące opisanego problemu. Wczoraj popołudniu otrzymaliśmy obszerną odpowiedź, którą w całości publikujemy poniżej. Już teraz jednak możemy zapowiedzieć ciąg dalszy tematu. Odpowiedzi na zadane w tekście pytania są często wymijające, a nawet rozmijające się z zebranymi przez nas faktami, ale ogromnie nas cieszy zapowiedź, że w najbliższym czasie ten „śmieciowy” problem zniknie z osiedla Kopernika.

Do tematu wrócimy niebawem.   

(ew)

Szanowna Pani Redaktor,

w odpowiedzi na zapytanie dotyczące zaśmiecania miejsca do gromadzenia odpadów zlokalizowanego na końcu os. Kopernika, przy blokach mieszkalnych Jasielskiej Spółdzielni Mieszkaniowej informujemy, że zasady funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi oraz obowiązki poszczególnych jego użytkowników dokładnie określa ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz .U. z 2019 r., poz. 2010 ze zm.).

Wynika z niej m.in. że:

– wyposażenie nieruchomości w worki lub pojemniki, przeznaczone do zbierania odpadów komunalnych, utrzymanie tych pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym oraz utrzymanie w odpowiednim stanie sanitarnym i porządkowym miejsc gromadzenia odpadów należy do obowiązków właściciela nieruchomości – w tym przypadku spółdzielni mieszkaniowej.

Natomiast zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej Jasła dot. utrzymaniu czystości i porządku Miasto w ramach opłat za odbiór odpadów wyposaża nieruchomości wielolokalowe w pojemniki do zbierania odpadów, a nieruchomości jednorodzinne w worki do selektywnego zbierania odpadów. Jeżeli chodzi o wskazane przez Panią miejsce na os. Kopernika to należy zauważyć, że nie zostało ono zlikwidowane do tej pory, ponieważ w tej części osiedla spółdzielnia mieszkaniowa nie zorganizowała innego takiego miejsca. W związku z czym Miasto wyposażyło je w pojemniki na odpady.

Podstawowym aktem prawa miejscowego regulującym zasady funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi na terenie poszczególnych gmin jest regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy. Na terenie Miasta Jasła obowiązuje taki regulamin  (wprowadzony uchwałą Rady Miejskiej Jasła nr XXVIII/284/2016 z dnia 20 czerwca 2016 r.) Zgodnie z § 6 ust. 1 pkt 1 i 3 obowiązek gospodarowania odpadami komunalnymi na terenach nieruchomości ciąży na ich właścicielach, m. in. poprzez:

– wyznaczenie miejsc do gromadzenia odpadów oraz wyposażenie nieruchomości w pojemniki do gromadzenia odpadów komunalnych oraz utrzymywanie pojemników do gromadzenia odpadów komunalnych w odpowiednim stanie sanitarnym i technicznym oraz porządku w miejscu ich ustawienia.

Trzeba w tym miejscu zaznaczyć, że zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 4 oraz ust. 3 ww. ustawy przez właściciela nieruchomości rozumie się także współwłaścicieli, użytkowników wieczystych oraz jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, a także inne podmioty władające nieruchomością. Jeżeli nieruchomość jest zabudowana budynkiem wielolokalowym, w którym ustanowiono odrębną własność lokalu, obowiązki właściciela nieruchomości wspólnej oraz właściciela lokalu obciążają wspólnotę mieszkaniową albo spółdzielnię mieszkaniową.

Z przytoczonych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że zapewnienie miejsca do gromadzenia odpadów komunalnych, którym może być zarówno zadaszona wiata jak i utwardzony plac z zamykanymi kontenerami należy do obowiązków właściciela nieruchomości.  W przypadku nieruchomości zabudowanych budynkami wielolokalowymi, obowiązki właściciela nieruchomości ciążą na wspólnocie mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej. W związku z powyższym stwierdzenie, że „(…) to miasto powinno zadbać o wiaty” zupełnie nie znajduje poparcia w obowiązujących przepisach.

Należy również zaznaczyć, że na terenie naszego miasta funkcjonuje obecnie ponad 80 miejsc do gromadzenia odpadów komunalnych w obrębie zabudowy wielolokalowej, z czego 61 jest zabudowanych wiatami, a pozostałe stanowią utwardzone place z zamykanymi pojemnikami lub znajdują się na zamykanych terenach. Prawie do wszystkich tych miejsc tytuł prawny posiadają wspólnoty mieszkaniowe i spółdzielnie mieszkaniowe.

Co ważne przed lipcem 2013 roku, tj. przed wprowadzeniem obecnie obowiązującego systemu, na terenie Jasła  funkcjonowało wiele miejsc do gromadzenia odpadów na terenach miejskich, zarówno w zabudowie jednorodzinnej, jak i wielorodzinnej. Po wprowadzeniu odbioru odpadów bezpośrednio sprzed nieruchomości jednorodzinnych, miejsca do gromadzenia odpadów były sukcesywnie likwidowane ponieważ stanowiły miejsce do podrzucania odpadów przez osoby, które starały się unikać opłat za śmieci lub mieszkały poza Jasłem (powodowało to podnoszenie kosztów funkcjonowania systemu). Z kolei miejsca do gromadzenia odpadów w zabudowie wielorodzinnej, które funkcjonowały na terenach miejskich zostały bezpłatnie użyczone wspólnotom i spółdzielniom, które z nich korzystały. Obecnie prawie wszystkie te miejsca zostały zabudowane zadaszonymi i zamykanymi wiatami (każdego roku powstają kolejne takie wiaty), a ich budowę sfinansowały samodzielnie poszczególne wspólnoty i spółdzielnie.

Natomiast odnosząc się, do kwestii otrzymywanych przez Miasto Jasło środków pochodzących z opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska, to środki te są wydatkowane zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2020 r., poz. 1219). W głównej mierze przeznaczane są one na utrzymanie zieleni miejskiej (wykonywanie nasadzeń kwiatów, drzew), edukację ekologiczną w szkołach (organizowanie konkursów ekologicznych) oraz gospodarkę odpadami np. zakup pojemników do selektywnej zbiórki. W bieżącym roku budżetowym część środków została także przeznaczona na usuwanie odpadów popowodziowych z zalanych terenów.

Jeżeli chodzi o opłaty pobierane od właścicieli nieruchomości z tytułu odbioru odpadów komunalnych, należy wyjaśnić, że środki te mogą być wydatkowane tylko i wyłącznie na funkcjonowanie systemu gospodarowania odpadami. Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z tych środków mogą być pokryte wyłącznie koszty:

– odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych;
– tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych (PSZOK) – taki punkt funkcjonuje w Jaśle przy ul. Żniwnej;
– obsługi administracyjnej tego systemu;
– edukacji ekologicznej w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami komunalnymi.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że z opłat uiszczanych przez mieszkańców za odbiór odpadów nie można sfinansować budowy miejsca do gromadzenia odpadów.

Szanowna Pani Redaktor,

Miasto Jasło wielokrotnie próbowało rozwiązać problem z podrzucaniem odpadów i utrzymaniem czystości we wskazanym przez Panią miejscu na os. Kopernika. Wszelkie podrzucone w to miejsce odpady są usuwane na koszt Miasta, czyli tak naprawdę płacimy za to dodatkowo my wszyscy.

Jak wyżej wspomnieliśmy, to do właściciela nieruchomości, na której powstają odpady komunalne należy zarówno zapewnienie takiego miejsca, jak i utrzymanie w jego obrębie czystości. Stąd też ewentualne postawienie wiaty, również należy do obowiązków właściciela nieruchomości, w tym przypadku spółdzielni mieszkaniowej. Natomiast Miasto zgodnie z przyjętymi uchwałami ma obowiązek wyposażenia takiego miejsca w pojemniki na odpady.

Trzeba jednak podkreślić, że ponieważ przepisy budowlane nie pozwalają na postawienie w tym miejscu na osiedlu Kopernika wiaty – teren ten w ewidencji gruntów jest oznaczony jako droga – dlatego jedynym możliwym rozwiązaniem było postawienie tam zamykanych pojemników.

Poza tym chcielibyśmy zaznaczyć, że niestety pomimo wielokrotnych wspólnych rozmów z Jasielską Spółdzielnią Mieszkaniową i dokładnej znajomości zawiłości tego tematu, spółdzielnia nie wskazała innego miejsca, do którego mogłyby zostać przeniesione pojemniki miejskie.

Nasze doświadczenie w tym zakresie pokazuje, że najlepszym rozwiązaniem takich trudnych do przypilnowania zacisznych miejsc, gdzie łatwo jest podrzucić śmieci, jest ich likwidacja. Przykładem w tym zakresie mogą być dawne miejsca składowania odpadów (na osiedlu Na Kotlinę, przy ul. Kochanowskiego, przy ul. Szajnochy), na których udało się, dzięki odpowiednim działaniom, zlikwidować dotychczasowe niekontrolowane wysypiska i podrzucanie śmieci.

Jesteśmy przekonani, że przedstawienie, w naszym odczuciu, Urzędu Miasta w Jaśle, jako głównego winnego zaistniałej sytuacji, opisanej w artykule pt. Śmieciowa równość czy nierówność? wynikało jedynie z niepełnej wiedzy dotyczącej tego zagadnienia. Niemniej jednak doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, że sytuacja ta jest uciążliwa zarówno dla mieszkańców, zarządzających tym miejscem, jak i dla nas. Stąd też po raz kolejny wystąpimy do Jasielskiej Spółdzielni Mieszkaniowej o wskazanie innego miejsca do gromadzenia odpadów, a ze wskazanego przez Panią terenu usuniemy pojemniki.

Z poważaniem

Agata Koba
rzecznik prasowy UMJ