Kościół św. Doroty w Trzcinicy to bez wątpienia jedno z miejsc na mapie powiatu jasielskiego, które konieczne należy odwiedzić. To perełka średniowiecznej architektury sakralnej w Polsce. Przypuszcza się, że jest to jeden z najstarszych kościołów drewnianych w Polsce. Budowla znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa podkarpackiego (trasa VIII). 

Pierwsze wzmianki o obecnym kościele p.w. św. Doroty w Trzcinicy znajdują się w Kronikach Długosza. Z zapisków wynika, że prawdopodobnie już w XV wieku istniał miejscowy drewniany kościół, o konstrukcji charakterystycznej dla ówczesnej architektury kościelnej Małopolski. 

Natomiast według dr Piotra Łopatkiewicza tenże kościół, nie pochodzi z XV wieku, jak dotąd przypuszczano. Jest to bowiem XVI-wieczna świątynia fundacji kanclerza wielkiego koronnego Jana Ocieskiego, herbu Jastrzębiec. Jak widać wśród naukowców istnieją rozbieżne opinie co do daty powstania kościoła.

Zbudowany jest z bierwion jodłowych o konstrukcji zrębowej, na dębowej podwalinie. Od strony południowej, na przełomie XVIII i XIX wieku, dobudowano kwadratową kaplicę. Pierwotnie znajdowało się tam wejście do świątyni, które w późniejszych czasach zamienione zostało na arkadę otwierającą się do kaplicy Matki Boskiej. W części zachodniej do kościoła przylega dzwonnica.

Wnętrze świątyni oświetlają – zgodnie ze średniowieczną tradycją – okna umieszczone w ścianie południowej i wschodniej. Wejście główne, umieszczone od strony zachodniej, posiada dwuskrzydłowe drzwi z zachowanymi gotyckimi okuciami. W zachodniej części zobaczymy chór muzyczny z pocztem świętych, połączony ciesielsko z wieńcami ścian nawy. Kościół ma kryty gontem, dwuspadowy dach, o wspólnej kalenicy nad prezbiterium, nawą i zakrystią, Na szczycie jest wieżyczka na sygnaturkę.

Na stropie kościoła znajdują się renesansowe, barwne polichromie kasetonowe. W trakcie najnowszych prac konserwatorskich na ścianach świątyni dokonano odkryć na europejską miarę: ogromną postać św. Krzysztofa i Sąd Ostateczny.

Niezwykle cenny jest też obraz znajdujący się w głównym ołtarzu, przedstawiający alegorię Niepokalanego Poczęcia, a także rzeźbiona grupa ukrzyżowania na belce tęczowej.

Kościół św. Doroty w Trzcinicy z wewnętrznym wyposażeniem stanowi niezwykle wartościowy zespół zabytkowy, godny najwyższego poszanowania i opieki. Jest to wyjątkowy przykład przetrwania bardzo cennej, średniowiecznej architektury sakralnej w Polsce.

Dla mnie kościół w Trzcinicy posiada bardzo osobisty, emocjonalny wymiar. W kręgu tej świątyni przeżyłem dziecięce i młodzieńcze lata. Przy ołtarzu świętej Doroty przyjąłem sakramenty chrztu i bierzmowania, a nawet przez kilka lat byłem ministrantem. Jestem szczęśliwy i dumny, że świątynia odzyskała swój dawny blask i będzie nadal służyć przyszłym pokoleniom.

Roman Myśliwiec

{gallery}galerie/kościół_trzcinica{/gallery}